Agressie en geweld

Met agressie op het werk bedoelen we dat collega’s of buitenstaanders zich agressief of gewelddadig gedragen naar werknemers die op dat moment hun werk doen. Denk bij buitenstaanders aan bijvoorbeeld klanten, patiënten, reizigers in het openbaar vervoer, of omstanders. Agressie valt onder psychosociale arbeidsbelasting (PSA), al jaren een van de belangrijkste arbeidsrisico's. 

Verschillende vormen van agressie

Agressie op de werkplek omvat niet alleen verbaal geweld, zoals uitschelden en beledigen, en fysiek geweld, zoals schoppen, slaan of dreigen met een wapen. Het kan ook psychologisch geweld omvatten, zoals bedreigingen, intimidatie of het onder druk zetten van anderen, inclusief verwijzingen naar de thuissituatie. Daarnaast kan het beschadigen van eigendommen ook als vorm van agressie worden beschouwd.

Verbaal: schreeuwen, vloeken, uitschelden

Non-verbaal: gebaren, dreigende lichaamstaal

Fysiek: aanvallen, slaan, vastgrijpen, duwen, spugen, vernielen, schoppen of gooien met objecten

Psychisch: mondeling of schriftelijk bedreigen, vernederen of chanteren

Fysiek geweld valt onder het Wetboek van Strafrecht, want dit is een strafbaar feit. Een slachtoffer van fysiek geweld kan aangifte doen bij de politie.  

Gevolgen van agressie op verzuim en gezondheid

Het effect van agressie op de gezondheid kan variëren. Fysiek geweld kan vaak directe en zichtbare gezondheidsproblemen veroorzaken, maar verbaal geweld is niet minder schadelijk en komt zelfs vaker voor dan fysiek geweld. Zowel verbaal als fysiek geweld kunnen leiden tot psychische problemen en andere gezondheidsklachten, zoals angstgevoelens, slaapproblemen en maagpijn, wat uiteindelijk kan resulteren in verzuim op het werk.

Verantwoordelijkheid van werkgevers

Als werkgever is het belangrijk om voldoende maatregelen te nemen om uw werknemers te beschermen tegen agressie en geweld op de werkplek. Het is essentieel om te erkennen dat als werkgever of leidinggevende, u een voorbeeldfunctie heeft. Het is niet acceptabel om agressief gedrag te vertonen naar werknemers, zoals het aanjagen van angst, psychologische druk uitoefenen, of dreigen met bijvoorbeeld ontslag of andere sancties.

Maatregelen ter preventie

Om agressie te voorkomen, is het cruciaal om een positieve en respectvolle werkomgeving te creëren, waarin open communicatie wordt aangemoedigd en conflicten op een constructieve manier worden opgelost. Dit kan worden bereikt door middel van trainingen en bewustwordingsprogramma's, het implementeren van duidelijke gedragscodes en het bieden van ondersteuning aan werknemers die te maken hebben met agressie. Bovendien is het belangrijk om een cultuur te bevorderen waarin het melden van incidenten van agressie wordt aangemoedigd en serieus wordt genomen, zodat passende maatregelen kunnen worden genomen om herhaling te voorkomen.